Nhất tiễn hạ song điêu, Lào rơi vào bẫy nợ Trung Quốc và đồng bằng sông Cửu Long chết dần vì khô hạn
Sông MeKong đang được ví như là thứ vũ khí nước của Trung Quốc để tấn công và thôn tính các nước láng giềng. Chính vì vậy, những năm gần đây Trung Quốc đã chi không ít tiền tài trợ cho Lào để xây dựng những con đập trên dòng sông lớn này, ngoài việc là biến Lào rơi vào bẫy nợ để trở thành thuộc địa thì Bắc Kinh còn mưu toan chặn con đường sống của đồng bằng sông Cửu Long, biến nơi đây từ một vùng đất trù phú thành hoang mạc không có sự sống, giết chết hơn 60 triệu dân Việt Nam.
Trong tham vọng biến quốc gia thành “cục pin của Đông Nam Á”, Lào đang tiếp nhận ngày càng nhiều hơn các khoản vay dễ dãi từ Trung Quốc để xây dựng đập thủy điện, đặt quốc gia này lún sâu hơn vào “bẫy nợ” của Trung Quốc.
Chiếc bóng lớn của Trung Quốc sau các đập thủy điện tại Lào
Dự án đập mới nhất của quốc gia nội lục là nền móng cho kế hoạch xây dựng nhà máy thủy điện Pak Lay trị giá 2,1 tỷ USD trên sông Mekong. Nguồn vốn cho dự án đập được Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc (China Eximbank) tài trợ với khoản vay 1,7 tỷ USD, và do doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc Power China Resources làm chủ thầu.
Bên cạnh đó, các công ty Trung Quốc khác như Công ty thủy điện Sinohydro và China International Water and Electric Corporation, công ty con của Tập đoàn Three Gorges Trung Quốc, cũng là một phần của chiếc bóng lớn Trung Quốc đang bao phủ lĩnh vực năng lượng tại Lào.
Trong đó, Sinohydro chịu trách nhiệm cho các dự án đập trị giá hơn 2 tỷ USD, do Ngân hàng Xuất nhập khẩu và Ngân hàng Phát triển Trung Quốc tài trợ vốn.
Những nhà hoạt động môi trường địa phương và quốc tế cho biết các công ty thủy điện của Trung Quốc hiện đang nắm giữ khoảng một nửa số dự án thủy điện lớn ở quốc gia cộng sản nhỏ bé này.
Theo ước tính của Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), Lào đã nhận tổng cộng 11 tỷ USD hỗ trợ tài chính phát triển từ Trung Quốc, thường được biết đến dưới tên gọi “các luồng tài chính khác” (OOF), đứng thứ 2 châu Á sau Pakistan – quốc gia nhận tài trợ nhiều nhất từ Trung Quốc theo hình thức OOF với khoảng 16,3 tỷ USD.
Đập Pak Lay là dự án thủy điện lớn thứ hai do Trung Quốc xây dựng trên sông Mekong, sau đập Pak Beng trị giá 2,4 tỷ USD – đang được xây dựng bởi Công ty Datang Overseas Investment Trung Quốc.
Bên cạnh đó, quốc gia nội lục này còn có 2 dự án đập khác trên sông Mekong là Xayaburi và Don Sahong – gây đe dọa lớn đến hệ sinh thái trên sông và các quốc gia nằm dưới vùng hạ lưu.
Trước đó vào tháng 6/2018, các quan chức Lào đã trình hồ sơ dự án đập Pak Lay cho quy trình tham vấn trước cấp khu vực để nghe quan điểm về dự án đập. Ba tháng sau, Ủy hội sông Mekong tổ chức diên đàn tham vấn các bên liên quan về dự án. Dự kiến quy trình tham vấn đập Pak Lay sẽ kết thúc đầu năm 2019.
Sông Mekong là nguồn cung cấp nước lớn nhất khu vực Đông Nam Á, chảy từ Trung Quốc xuống Việt Nam. Bốn quốc gia của lưu vực sông Mekong – Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam – sử dụng Ủy hội sông Mekong, một cơ quan liên chính phủ, để xem xét các thỏa thuận cấp khu vực thông qua các cuộc tham vấn trước khi các con đập lớn được xây dựng.
Đập Pak Lay có công suất 770 MW, nằm ở vùng bắc Lào và cách đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam khoảng 1.615 km. Dự kiến, con đập này sẽ được bắt đầu xây dựng vào năm 2022 và hoàn thành vào năm 2029. 85% lượng điện sản xuất ra sẽ bán cho Thái Lan, còn lại dùng cho tiêu thụ nội địa Lào.
Theo Nikkei Asian Review