Con ngựa thành Troyes của Vinacapital

Ba Huân và Vinacap góp gạo thổi cơm chung là quan hệ kinh tế dân sự, báo cáo hoặc cầu cứu Thủ tướng đều vô nghĩa. Cô Ba Huân lại nại lý do không hiểu tiếng Anh là rất thiếu chuyên nghiệp. Ba Huân đáng trách, nhưng sự đổ bể này cũng cho thấy một sự “yếm thế” của DN, doanh nhân Việt trong sân chơi M&A. Họ rất dễ trở thành những con cừu khi đối mặt với những sói già tài chính giảo hoạt. Tại Việt Nam, Vinacapital với những Don Lâm, Andy Hồ đang là sói đầu đàn.


Vì sao Ba Huân hốt hoảng? Trong HĐ bằng tiếng Anh, VinaCapital đưa ra tỷ suất hoàn vốn nội bộ (IRR) cho mình lên đến 22%/năm. Nếu Ba Huân không đạt kết quả kinh doanh như quy định sẽ bị phạt hoặc hoàn trả vốn đầu tư kèm lãi suất 22%/năm hoặc phải chuyển giao tối thiểu 51% cổ phần của Công ty cổ phần Ba Huân cho VinaCapital.
Có rất nhiều cách để “kết quả kinh doanh không đạt”. Và với lãi suất cùng quy định ngặt nghèo như vậy, không khác gì Vinacap đặt vào Ba Huân con ngựa thành Troyes và sẽ tiếm quyền, thôn tính theo lộ trình.
Đừng mắng cô Ba Huân ngờ nghệch. Hợp đồng đương nhiên có cả tiếng Anh lẫn bản địa. Nhưng nếu HĐ chọn cơ quan tài phán quốc tế trong trường hợp tranh chấp, Ba Huân sẽ lấm lưng trắng bụng.
Don Lâm và Andy Hồ, hai đạo diễn tài ba đã từng áp dụng kịch bản này trong thương vụ Hoàn Mỹ của doanh nhân Nguyễn Hữu Tùng mà vị này có tự thuật trong cuốn “Từ khởi nghiệp đến M&A” rằng, cay đắng như việc một đứa con bị giật trên tay mình, trao cho người khác.
VinaCapital rủ Deustche Bank đã rót 20 triệu USD để sở hữu 44% cổ phần của Hoàn Mỹ. Hợp đồng ràng buộc Hoàn Mỹ phải có lợi nhuận năm đầu tiên 60 tỷ đồng, năm thứ hai 90 tỷ đồng, và năm thứ ba là 150 tỷ đồng. Nếu không đạt, thì phần hụt sẽ trở thành “vốn” của Vinacap bên trong Hoàn Mỹ.
Bác sĩ Tùng đến khi tỉnh ngộ, đã quá trễ, buộc phải tìm đối tác chuyển nhượng Hoàn Mỹ trước viễn cảnh trắng tay. Lúc này, Vinacap “vo” Hoàn Mỹ lại, mai mối gả cho Fortis với giá 100 triệu đô. Nghĩa là, từ 20 triệu đô góp ban đầu, Vinacap đã biến nó thành hơn 40 triệu đô, chỉ trong chớp mắt.
Các ông chủ tài danh Don Lâm, Andy Hồ kiếm vài chục triệu đô gửi vào thiên đường trốn thuế, hút xì gà nghe giao hưởng và lên báo thao thao bất tuyệt về thông điệp cội nguồn Việt. Bác sĩ Tùng cay đắng khởi nghiệp lại ở tuổi tóc đã ngả màu.
Không phải là tư duy đồng hành. Bài của Vinacap là M&A thù địch. Hoặc từ từ “nuốt” doanh nghiệp hoặc gây sức ép cho đối tác để chuyển nhượng thương hiệu kiếm lời. Một dạng “lũng đoạn” cổ cồn rất tinh vi.
Sẽ có người nói về não trạng chống tư bản. Nhưng thật khó có thể nuốt trôi cảm giác những người doanh nhân Việt miệt mài kiến tạo thặng dư cho mình và xã hội. Để rồi một ngày nọ, đàn sói đến tước đoạt nó.
Dù sao cũng không thể cảm tính trong quan hệ kinh tế được. Bút sa gà chết. Thất bại và sự yếm thế của DN Việt cho thấy sự tàn khốc của thương trường hội nhập.
Không thể cứ mãi bơi thuyền thúng ra giữa đại dương….

(Theo Facebook Nguyen Tien Tuong)