Việt Nam phải nuôi ‘cả vạn’ công chức ‘hạn chế năng lực’

Có “cả vạn công chức” bị coi là “hạn chế về năng lực” nhưng vẫn ngồi đó ăn tiền dù hằng năm vẫn có các cuộc họp “tinh giản biên chế” để cắt bỏ những thành phần không có đóng góp gì, nói trắng ra là ăn bám.

“Trong tổng số hơn 469,000 công chức có 10,686 người hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực,” báo VietNamNet thuật lại bản báo cáo của Bộ Trưởng Nội Vụ Lê Vĩnh Tân gửi Quốc Hội “liên quan việc triển khai các nghị quyết của Quốc Hội về tiếp tục thực hiện hoạt động giám sát chuyên đề, hoạt động chất vấn” trong ngày đầu của khóa họp cuối năm.

Đi vào chi tiết, báo VietNamNet dẫn các con số thống kê trong báo cáo nói: “Trong tổng số hơn 469,000 công chức có 132,573 người hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, chiếm 28.27%; hoàn thành tốt nhiệm vụ có 320,660 người, chiếm 68.37%; 10,686 người hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực, chiếm 2.28%; số không hoàn thành nhiệm vụ là 2,694 người (0.57%); số công chức chưa được đánh giá là 2,422 (0.51%).”

Nếu kể cả những người gọi là “viên chức” tức cũng ăn lương nhà nước thì “Trong số 1,659,979 viên chức có 457,550 người hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, chiếm tỷ lệ 27.56%; số hoàn thành tốt nhiệm vụ là 1,098,137 (66.15%); 97,043 người hoàn thành nhiệm vụ (5.85%); số không hoàn thành nhiệm vụ là 6,240 (0.37%). Số viên chức chưa được đánh giá là hơn 1,000 người (0.07%),” VietNamNet viết.

Thật ra, những con số nêu trên đã thấy được tờ Thanh Niên đề cập cách đây hai tuần lễ nhưng không biết đáng tin cậy được bao nhiêu phầm trăm vì có thể lớn hơn gấp bội, theo những nguồn tin khác. Khi xếp vào loại “hoàn thành nhiệm vụ” thì tại sao lại bị coi là “thiếu năng lực?” Chẳng lẽ là loại cán bộ “thần đồng thiếu năng lực?”

Cuối Tháng Tám, 2019, trang mạng chinhphu.vn đưa tin ông thủ tướng “vừa ký quyết định phê duyệt biên chế công chức trong phạm vi cả nước năm 2020 trong chủ trương tinh giản biên chế” là 253,517 người.

Con số nêu trên không kể quân đội, công an vì các thành phần này là “bí mật nhà nước.” Con số các thành phần gộp lại lãnh lương từ ngân sách nhà nước trung ương chính xác là bao nhiêu, không ai biết. Trước đây, người ta thấy báo chí của chế độ đề cập tới, là khoảng 2.8 triệu người.

Khoảng hai chục năm trước, người ta đã thấy các định chế tài trợ quốc tế viện trợ cho Việt Nam “xóa đói giảm nghèo” đã thúc hối Hà Nội cắt giảm số viên chức cán bộ dư thừa, giúp guồng máy đỡ cồng kềnh, tăng hiệu năng và đồng thời có thể lấy số tiền đó tăng lương cho những người còn lại, giảm thiểu tham nhũng.

Năm nào cũng thấy có những cuộc họp về “tinh giản biên chế” nhưng kết quả thường chỉ là cắt bỏ những người tới tuổi nghỉ hưu và càng họp thì “biên chế” lại càng tăng.

Một số báo trong nước đưa tin lại về biên chế năm 2020, như báo VietNamNet nêu con số tổng biên chế của năm 2019 là 259,598 của năm 2019, để khoe rằng “năm 2020 tổng số biên chế trong cả nước giảm 6,081 người.”

Khi đưa ra con số như thế, tờ Tuổi Trẻ ngày 20 Tháng Tư, 2019, thuật lời ông Trần Lưu Quang, phó bí thư thường trực Thành Ủy ở Sài Gòn, cho rằng “muốn tinh giản biên chế thì người đứng đầu đơn vị phải có dũng khí vượt qua áp lực rào cản liên quan đến con người – nghĩa là vượt qua được những gửi gắm, nhờ vả…”. Đây là một trong những sự thật đã làm cái chương trình “tinh giản biên chế” suốt nhiều chục năm làm một đàng, nói một nẻo.

Ngày 27 Tháng Tám, 2018, báo VietNamNet viết rằng: “Theo tính toán của PGS-TS Phạm Duy Nghĩa (Đại Học Fulbright Việt Nam) dựa trên số liệu của Bộ Nội Vụ, bình quân cứ 9 người Việt Nam phải nuôi 1 người làm việc, hưởng lương hoặc phụ cấp từ ngân sách nhà nước.”

Nói khác, có khoảng 11 triệu người ăn lương từ ngân sách nhà nước chứ không phải chỉ trên 250,000 người, hoặc 2.8 triệu người. Từ con số hãi hùng 9 người dân phải è cổ nuôi một cán bộ, báo VietNamNet dẫn lời ông Hoàng Chí Bảo – cựu ủy viên Hội Đồng Lý Luận Trung Ương, chuyên gia cao cấp Học Viện Chính Trị Quốc Gia tại Sài Gòn – nói: “Không một nền kinh tế nào nuôi nổi bộ máy như thế này.”

Trước đó, ngày 15 Tháng Giêng, 2018, tờ Tiền Phong nói: “Trong quản lý biên chế công chức, viên chức, người lao động, Kiểm Toán Nhà Nước phát hiện thừa 57,175 người so với biên chế được giao và đã có kiến nghị chấn chỉnh.”

Nghĩa là sau cái vụ “chấn chỉnh” thì năm 2020, “tổng biên chế” chỉ giảm được có 6,081 ông hay bà, tức hơn 10% của cái “thừa” kia, không biết đến bao giờ được “chấn chỉnh” tiếp.

Khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc còn là phó thủ tướng, tờ Lao Động ngày 26 Tháng Giêng, 2013, dẫn lời phát biểu trong “cuộc họp thứ nhất Ban Chỉ Đạo Đề Án Đẩy Mạnh Cải Cách Chế Độ Công Vụ, Công Chức” như sau: “Chạy công chức vẫn diễn ra do chế độ thi cử đầu vào bất cập. Trong bộ máy có tới 30% số công chức không có cũng được, bởi họ làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, tối cắp về.”

Tức là có đến 840,000 ông bà cán bộ trong số con số 2.8 triệu chỉ là thành phần ăn bám mà chẳng “cống hiến” gì cả.

Đó là năm 2013. Còn hiện nay, dân vẫn phải è cổ nuôi báo cô một guồng máy có khi thấy báo chí nói “hành dân là chính.”

Theo Người Việt