Cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn “ăn” bao nhiêu trong thương vụ Mobifone?
Hôm 13/04 vừa qua, dư luận rúng động khi Phạm Nhật Vũ, em trai tỷ phú Phạm Nhật Vượng, bị tống giam với cáo buộc “đưa hối lộ” trong vụ phù phép bán AVG cho Mobifone.
Cùng với tin bắt Phạm Nhật Vũ, hai ông cựu Bộ Trưởng Thông Tin và Truyền Thông là Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn ngoài cái tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” khi còn đương chức qua vụ mua bán kể trên, bị khởi tố thêm cái tội “nhận hối lộ.”
Trước khi bắt ông Phạm Nhật Vũ, hai ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn đã bị bắt cùng với các sếp cũ của tổng công ty viễn thông Mobifone như Lê Nam Trà, Cao Duy Hải cùng trước sau tổng cộng hơn 10 quan chức cộm cán của Bộ Thông tin Truyền thông.
Ông Phạm Nhật Vũ, 47 tuổi, nguyên chủ tịch HĐQT Công Ty Cổ Phần Nghe Nhìn Toàn Cầu (AVG), “đưa hối lộ” bao nhiêu và các quan chức cầm đầu Bộ 4T “nhận hối lộ” bao nhiêu, không thấy được đề cập. Người ta chỉ thấy ông Phạm Nhật Vũ bị khởi tố theo khoản 4 điều 264 của Luật Hình Sự CSVN. Còn hai ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn cũng bị khởi tố theo khoản 4 của điều 354 Luật Hình Sự CSVN.
Đọc trong Luật Hình Sự năm 2015 với “sửa đổi bổ sung” năm 2017, người ta thấy khoản 4 của tội “Đưa hối lộ” quy định: “Phạm tội trong trường hợp của hối lộ là tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá 1 tỷ đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.”
Còn khoản 4 tội “Nhận hối lộ” quy định: “Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình: a) Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1 tỷ đồng trở lên; b) Gây thiệt hại về tài sản 5 tỷ đồng trở lên.
Tuy không thấy xác định số tiền “Đưa hối lộ” và “Nhận hối lộ” trong vụ án mua bán AVG, người ta tin cơ quan điều tra đã nắm được những chứng cứ nào đó để khởi tố các người liên quan theo khoản 4 của các điều luật hình sự 354 và 364.
Phải nói trong vụ này, các quan chức đã thừa khôn lanh, thừa ma mãnh để “ăn vụng, chùi mép.” Những số tiền ăn hối lộ rất lớn được chuyển tới một chỗ an toàn và bí mật nào đó, thường ở nước ngoài. Các quan đều dựa vào luật lệ của nhà nước làm vỏ bọc pháp lý cho các “phi vụ” hàng ngàn tỉ đồng, không dễ nhận ra cái sai trái.
Dù sao, dư luận vẫn thắc mắc và muốn biết số tiền mà hai ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn “ăn” cùng các thuộc hạ cấp thấp hơn tại Mobifone là bao nhiêu? Chưa thấy ai công bố con số cụ thể.
Theo những gì được xì ra trên mặt báo trong nước suốt hơn hai qua, vào Tháng Giêng, 2016, MobiFone công bố mua 95% cổ phần của AVG. Trên nguyên tắc phải qua đấu thầu mua bán công khai nhưng ông Bộ Trưởng 4T Nguyễn Bắc Son với sự hợp lực của ông Thứ trưởng Trương Minh Tuấn “chỉ đạo trực tiếp” vụ phù phép thành một thương vụ “mật.”
Giá mua là 8,900 tỷ đồng trong khi công ty này thua lỗ triền miên từ khi thành lập cho tới lúc bán, chỉ dựa trên những bản giám định trị giá của hai công ty tư nhân được thuê để thổi phồng giá trị giả tạo cho AVG.
Cuộc điều tra thấy công ty AVG lỗ tổng cộng khoảng 1,633 tỷ đồng hay 45% vốn sở hữu tính đến cuối 03/2015. Như vậy, thương vụ nhập nhèm vừa kể đã làm cho nhà nước (qua Mobifone) thiệt hại khoảng 7,006 tỷ đồng mua về một cục nợ, theo báo cáo của Thanh Tra Nhà Nước.
Thật ra, sau cuộc điều tra và kiểm toán của nhà nước, “giá trị còn lại của tài sản cố định” của AVG chỉ là 208 tỷ đồng, tức chỉ còn chưa tới 10 triệu đô. Rõ ràng, các quan đã toa rập với Phạm Nhật Vũ phù phép để chia chác với nhau số tiền khổng lồ, có thể hàng trăm triệu đô la.
Sau khi vụ việc nổ ra, các quan tại Bộ 4T và Mobifone vẫn cố cãi rằng họ hành xử theo đúng quyền hạn và trách nhiệm, không có gì sai trái. Nhưng ngày 23/02/2019, cả hai ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn đều bị bắt giam để điều tra về những khuất tất trong thương vụ mua AVG của Mobifone, công ty quốc doanh trực thuộc bộ 4T sau đó thì bị cáo buộc ăn hối lộ.
Cơ quan điều tra đã nắm được các tài liệu gì và số tiền các quan chia nhau bỏ túi là bao nhiêu, thiên hạ hiện mù tịt và trông chờ xem nó có được bạch hóa hay không. Cũng như tỷ lệ chia chác và các quan được hưởng bao nhiều phần trong số hàng trăm triệu đô la đó. Bất cứ ngành nào, lãnh vực nào, các quan chức cũng có thể nghĩ ra cách để ăn hối lộ hoặc xà xẻo của công được thì thật đáng nể phục.
Chẳng lẽ các ông lại bằng lòng với tí tiền lẻ mang đi nhậu buổi tối? Không ai tin.
Ngày 01/04/2014, báo Pháp Luật và Xã Hội (của Bộ Tư Pháp) thuật lời ông Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng Bộ Tài Nguyên Môi Trường nói rằng “Tình trạng “bôi trơn,” tham nhũng diễn ra khá phổ biến trong các dự án bất động sản. Không chỉ nằm ở con số 15-20%, thậm chí nhiều nhà đầu tư cho biết phí bôi trơn chiếm khoảng 25-30% chi phí xây dựng.”
Ngày 11/06/2016, tờ Đất Việt thuật lại một cuộc hội thảo tại Hiệp Hội Các Công Ty Nhỏ Và Vừa (VCCI) tại Việt Nam, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đã “dẫn ra con số điều tra của Ngân Hàng Thế Hàng (WB) cho hay, số tiền doanh nghiệp Việt Nam phải chi để bôi trơn chiếm từ 0.72-1.02 lần lợi nhuận của doanh nghiệp. Nghĩa là doanh nghiệp làm ra được một đồng lợi nhuận thì phải chi 0.72 đồng, thậm chí 1.02 đồng cho phí bôi trơn.”
Liệu các ông cựu Bộ Trưởng 4T và đám thuộc cấp có bị kết án tối đa là t.ử h.ì.nh hay không? Nếu việc này xảy đến, các ông là những người đầu tiên bị kết án nặng nhất ở cấp bộ trưởng. Cuối năm 2013, Dương Chí Dũng, cục trưởng Cục Hàng Hải mà trước đó là chủ tịch tổng công ty Vinalines bị kết án tử hình vì tham nhũng làm công ty này gần sập tiệm.
Người Việt