Báo Hong Kong: Các lao động TQ ở VN đã khóc lóc khi bị một Cty sản xuất giày của Đài Loan sa thải

Pou Chen, một công ty gia công giày cho Nike và Adidas, đã rơi vào tình trạng thiếu hụt đơn hàng do sự sụp đổ của chuỗi cung ứng dưới tác động của virut Corona.

Những lao động Trung Quốc sang Việt Nam khi những công ty mới mở rộng sản xuất, tuy nhiên với tình cảnh hiện tại, tiền lương của những công nhân đó đang trở thành gánh nặng cho những doanh nghiệp này.

Một nhóm khoảng 150 lao động Trung Quốc cho rằng công ty sản xuất giày lớn nhất thế giới này chỉ lấy sự bùng phát đại dịch Corona làm cái cớ để sa thải họ, trong khi họ chính là những người góp phần vào sự phát triển của công ty Đài Loan Pou Chen trong hơn một thập kỷ qua.

Pou Chen đã thông báo đến những người lao động Trung Quốc đang ở quê họ vào cuối tháng tư rằng công ty không cần họ trở lại Việt Nam nữa bởi sự bùng phát dịch Covid-19.

Dave Zhang, người đã bắt đầu làm việc cho Pou Chen tại Việt Nam vào năm 2003 đã nói rằng “Chúng tôi tin là đã đúng khi xây dựng dây chuyền sản xuất tại đây, góp phần vào chuyển giao kinh nghiệm quản lý dây chuyền sản xuất và mô hình thành công của các nhà máy Trung Quốc cho các nhà máy của họ tại Việt Nam… Bây giờ công ty đã phát triển và có được sự tự động hóa cao trong sản xuất, giá trị chúng tôi phai mờ trong mắt những nhà quản lý, chúng tôi bị cho nghỉ việc và đại dịch Corona chỉ là cái cớ mà thôi”.

Một nhóm đã tố cáo công ty bắt đầu sa thải các nhân viên Trung Quốc từ vài năm trước với khoảng 1000 lao động lúc cao điểm xuống 400 nhân viên vào năm ngoái.

Cũng theo Zhang, “150 lao động người Trung Quốc đã bị sa thải vào năm nay. Tất cả chúng tôi đang rất bi quan khi tình hình có thể sẽ còn tệ hơn”.

Trong email vào ngày 27 tháng 4, Pou Chen cho biết họ đã buộc phải chấm dứt hợp đồng của các nhân viên Trung Quốc trên khắp năm nhà máy của mình do sự sụt giảm chưa từng thấy trong đơn đặt hàng và tổn thất tài chính.

Các nhân viên Trung Quốc này đã làm việc cho các xưởng đóng giày trong nhiều thập kỷ, cho biết mức bồi thường được đưa ra là không công bằng và dưới mức yêu cầu của luật lao động ở cả Việt Nam và Trung Quốc.

Trong một tuyên bố khác với South China Morning Post, Pou Chen cho rằng hành động này là bắt nguồn từ đại dịch coronavirus đã dẫn đến giảm nhu cầu đối với các sản phẩm giày dép và do đó họ cần phải điều chỉnh nguồn nhân lực.

Cũng theo tuyên bố của Pou Chen công ty đã tuyển dụng 350.000 lao động trên khắp thế giới cho rằng hành động sa thải của họ hoàn toàn tuân thủ luật lao động của quốc gia nơi tuyển dụng lao động và những điều khoản trong hợp đồng lao động.

Theo dữ liệu doanh thu của công ty Pou Chen trong quý một giảm mạnh khoảng 22,4% xuống 59,46 tỷ Đài tệ (1,99 tỷ USD), con số thấp nhất trong 6 năm trở lại đây.

Với việc Nike và Adidas đóng cửa các cửa hàng bán lẻ trên toàn thế giới để tuân thủ các yêu cầu xa cách xã hội, các nhà phân tích cũng cho biết các đơn đặt hàng đã giảm 50% trong quý hai; tuy nhiên, công ty từ chối bình luận về các báo cáo truyền thông.

Tháng trước, công ty cũng đang cân nhắc việc cắt giảm lương và các khoản trợ cấp sẽ ảnh hưởng đến 3.000 nhân viên tại Đài Loan và các cơ sở tại các nhà máy ở nước ngoài, theo tờ Thời báo Đài Bắc.

Andy Zeng đã làm việc cho công ty từ năm 1995, cho biết nhóm công nhân rất khó chịu khi nhận được tin vào tháng trước, khi ảnh hưởng của đại dịch coronavirus bắt đầu lan rộng khắp thế giới, phá vỡ chuỗi giá trị toàn cầu.

Anh nói thêm “ Hầu hết chúng ta đã làm việc ở Pou Chen vào những năm 1990 khi chúng ta ở độ tuổi thanh thiếu niên hoặc hơn 20 tuổi, khi công ty có vốn đầu tư Đài Loan bắt đầu đầu tư và thành lập các nhà máy ở Trung Quốc đại lục, bây giờ đã hơn hai thập kỷ trôi qua…”.

Zeng là thế hệ đầu tiên những lao động lành nghề tiên ở Trung Quốc làm ở Pou Chen và họ phát triển nhanh chóng nhờ hưởng lợi từ tận dụng lao động giá rẻ ở Trung Quốc, mặc dù bản thân các công nhân ở đó được thưởng và tăng lương thường xuyên.

“ Công ty cần một nhóm công nhân Trung Quốc có tay nghề cao để đến các nhà máy mới tại Việt Nam. Tôi đồng ý vì tôi nghĩ đó là một cơ hội tốt để có thể nhìn thấy thế giới bên ngoài” -Andy Zeng.

Zeng làm việc tại chi nhánh Đông Quan của Pou Chen trong 11 năm kể từ năm 1995. Anh ấy nhớ vào những năm 1990 và đầu những năm 2000, công ty đã mở rộng nhanh chóng ở Đông Quan với số lượng đơn đặt hàng lớn và mọi công nhân phải làm việc chăm chỉ suốt ngày đêm. Tôi nhớ tôi đã kiếm được 300 nhân dân tệ (42 đô la Mỹ) một tháng vào năm 1995 và tiền lương hàng tháng của tôi đã tăng lên 1.000 nhân dân tệ (141 đô la Mỹ) vào năm 1998.

Mức lương của tôi, cuối cùng đã tăng lên hơn 3.000 nhân dân tệ vào năm 2005 khi nền kinh tế Trung Quốc bùng nổ, khiến Pou Chen tìm kiếm các địa điểm sản xuất thay thế ở Việt Nam và Indonesia, nơi lao động và đất đai thậm chí còn rẻ hơn. Tuy nhiên, vào đầu những năm 2000, các địa điểm mới thiếu công nhân sản xuất giày lành nghề.

Công ty cần một nhóm công nhân Trung Quốc lành nghề để đến các nhà máy mới của họ tại Việt Nam. Tôi đồng ý vì tôi nghĩ rằng đó là một cơ hội tốt để có thể nhìn thấy thế giới bên ngoài và lời đề nghị 700 đô la Mỹ mỗi tháng không tệ.

“ Chúng tôi tích cực hợp tác với kế hoạch của họ. Trong hơn một thập kỷ qua, chúng tôi đã xa gia đình và quê hương, và tuân theo chiến lược của công ty làm việc chăm chỉ tại Việt Nam…”.

“Vào năm 2005, công ty đã điều tôi đến nhà máy mới xây ở Việt Nam. Năm nay là năm thứ 14 của tôi ở Đồng Nai, Việt Nam. Tôi đã chứng kiến ​​năng lực sản xuất của công ty tại Việt Nam ngày càng lớn hơn. Khi tôi đến, chỉ có một vài dây chuyền sản xuất, và bây giờ có ít nhất hàng chục người trong số họ, sử dụng hơn 10.000 công nhân trong mỗi nhà máy”.

Theo báo cáo trên tờ Thời báo Đài Bắc ngày 14 tháng 4, trích dẫn cả Reuters và Bloomberg, Pou Chen được lệnh tạm thời đóng cửa một trong các đơn vị của họ tại Việt Nam vì lo ngại về coronavirus, theo truyền thông nhà nước Việt Nam.

Công ty đã buộc phải tạm dừng sản xuất trong hai ngày sau khi không đáp ứng các quy tắc địa phương về giãn cách xã hội, theo báo Tuổi Trẻ đưa tin.

Zhang là nhân viên Trung Quốc mở đường cho công ty di dời từ Trung Quốc sang Việt Nam, ông phụ trách một nhà máy 1.700 công nhân và sản xuất 1,7 triệu đế giày mỗi tháng.

“Những gì nhân viên Trung Quốc của chúng tôi đã làm ở Việt Nam trong hơn một thập kỷ có thể nói là rất đơn giản nhưng rất khó” -Dave Zhang.

Chúng tôi đã được gửi đến để giải quyết bất kỳ ‘tắc nghẽn nào trong các dây chuyền sản xuất đang làm chậm phần còn lại của nhà máy, bởi vì trong quá trình ra mắt, mỗi dây chuyền sản xuất mới, công nhân Việt Nam sẽ đình công và tranh chấp. Theo tôi biết, đã có hơn một nghìn nhân viên Trung Quốc quản lý các khía cạnh khác nhau của dây chuyền sản xuất trong công ty các nhà máy của Việt Nam.

“Trên thực tế, những gì nhân viên Trung Quốc của chúng tôi đã làm ở Việt Nam trong hơn một thập kỷ là một nhiệm vụ có thể nói là rất đơn giản nhưng rất khó khăn. Đó là dạy cho công nhân Việt Nam kinh nghiệm làm việc trên dây chuyền sản xuất, nâng cao năng suất của công nhân Việt Nam và giúp các nhà máy có thể địa phương hóa lao động”.

Nhìn chung, Pou Chen cho biết họ sản xuất hơn 300 triệu đôi giày mỗi năm, chiếm khoảng 20% thị phần của thị trường giày thể thao và giày thông thường mang các nhãn hiệu toàn cầu.

Zheng nói rằng “công nhân Việt Nam không quen với phong cách quản lý của các nhà máy Đài Loan, vì sốc văn hóa và áp lực lớn trong việc giải quyết các đơn đặt hàng”.

“Nhiều nhân viên Trung Quốc của chúng tôi đã bị công nhân Việt Nam hiếp đáp [do sự khác biệt về văn hóa trong công việc]. Trong các cuộc biểu tình chống Trung Quốc tại Việt Nam, chúng tôi vẫn chịu áp lực rất lớn để giữ cho các dây chuyền sản xuất địa phương hoạt động”.

Chuyển ngữ từ Hoa Nam Bưu Báo Buổi Sáng (SCMP)