Tạp chí Mỹ: “Muốn chống lại Covid-19, hãy chiến đấu như Việt Nam”
Tạp chí Mỹ “CounterPunch” mới đây có bài viết ca ngợi cách VN đang chiến đấu chống lại Covid19 và cho rằng, Việt Nam đã vượt qua nhiều đối thủ trong nhiều đấu trường đương đại và trong suốt lịch sử kéo dài hàng thiên niên kỷ. Giữa đại dịch COVID-19, Việt Nam đang làm tất cả những điều đúng đắn, xem sức khỏe và cảm xúc của tất cả mọi người, bao gồm cả người dân và du khách nước ngoài, là trên hết. Kết quả cho đến nay là tương đối ít trường hợp được xác nhận nhiễm coronavirus.
Việt Nam đã nhận được sự khen ngợi toàn cầu, bao gồm cả từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), về các bước mà nước ta đã thực hiện để ngăn chặn sự lây lan của coronavirus, bao gồm cả việc kiểm dịch đối với các cá nhân đáp ứng các tiêu chí nhất định. Vũ Đức Đam, phó thủ tướng, lưu ý rằng: Nếu chiến đấu với COVID-19 là một cuộc chiến, thì chúng tôi đã thắng vòng đầu tiên, nhưng không phải là toàn bộ cuộc chiến vì tình hình có thể rất khó lường.
Trong giai đoạn 2 của cuộc chiến chống lại COVID-19, người dân VN đã bàng hoàng khi phát hiện thêm nhiều trường hợp mới vào tối ngày 6 tháng 3, nhiều trong số đó được tìm kiếm liên quan đến chuyến bay 54 của VN Air lines từ London về Hà Nội bốn ngày trước đó. Thật không may, sự tăng đột biến này đã làm dấy lên một làn sóng phản ứng trái chiều đối với người nước ngoài. Một số người thì kỳ thị còn một số thì không.
Tính đến chiều ngày 6 tháng 3, Việt Nam đã có tổng cộng 16 trường hợp nhiễm COVID-19, #ca cuối cùng được báo cáo vào ngày 13 tháng 2. Mọi người đã bắt đầu bình tĩnh và mong muốn mọi thứ trở lại bình thường. Trong số 107 trường hợp được báo cáo kể từ đó (tính đến ngày 24 tháng 3), nhiều trường hợp liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến VN54 và các chuyến bay khác, 28 trong số những người đã thử nghiệm dương tính và hiện đang điều trị, trong đó 26% là người nước ngoài.
Nhìn chung, người Việt Nam cởi mở và thân thiện, nhưng tổng thể, có một nhóm yếu tố bài ngoại, họ mang tâm lý lo sợ một căn bệnh rất dễ lây lan và số lượng người nước ngoài nhiễm Covid19 gia tăng rõ rệt. Điều này liên tưởng tới hình ảnh phản chiếu của Tổng thống Trump khi nói về COVID-19 như là một loại virus nước ngoài của người Hồi giáo hay người Trung Quốc. Họ bỏ qua thực tế là virus có thể bắt nguồn từ bất cứ đâu và không phân biệt giữa các quốc tịch; chúng chỉ lây nhiễm cho con người, không phân biệt đối xử và không thương xót.
Một phòng tập thể dục ở Hà Nội đã đăng một tấm biển ghi rõ “Do tình hình phức tạp của bệnh corona. Để tránh sự lây lan, ban quản lý yêu cầu câu lạc bộ không chấp nhận khách nước ngoài. Mong các vị khách nước ngoài thông cảm”. Không ngạc nhiên, khách hàng nước ngoài không thông cảm. Tại sao không yêu cầu tất cả khách nên đeo khẩu trang, theo yêu cầu của chính phủ có hiệu lực vào ngày 16 tháng 3 mà lại đưa ra một yêu cầu đầy kỳ thị như vậy?
Nói về khẩu trang, cũng đã có những phàn nàn rằng không phải tất cả người nước ngoài đều đeo chúng. Để rõ ràng, yêu cầu nêu rõ rằng tất cả người Việt Nam và người nước ngoài ở Việt Nam phải đeo khẩu trang ở những nơi công cộng đông đúc, bao gồm siêu thị, nhà ga sân bay, nhà ga, và các khu vực giao thông công cộng, bao gồm cả các chuyến bay đến và đi từ Việt Nam và bay trong thời gian lưu trú tại nhà ga sân bay.
Thậm chí, một số người nước ngoài đã chống lại các biện pháp an toàn như kiểm dịch. Một trường hợp được công bố rộng rãi là của 20 du khách Hàn Quốc đến từ Daegu, một điểm nóng của COVID-19 tại Hàn Quốc, đã từ chối tuân theo yêu cầu kiểm dịch của chính quyền địa phương tại Đà Nẵng.
Đặc biệt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã lên tiếng mạnh mẽ chống lại sự phân biệt đối xử đối với những người bị nhiễm COVID-19, cả người Việt Nam hoặc người nước ngoài. Đây là một dấu hiệu cho thấy Chính phủ VN khá quan tâm đến vấn đề này và họ đã chính thức hành động.
Người Việt từ nhiều tầng lớp đã đoàn kết và, như lời bài hát Ghen Cô Vy nói, quyết tâm đánh bại căn bệnh này. Họ quan tâm đến sức khỏe của chính họ mà còn của cộng đồng. Không giống như Mỹ, không ai quan tâm đề cập đến coronavirus và lừa bịp rằng nó chỉ là căn bệnh giống như bệnh cúm.
Trong khi cuộc chiến chống lại coronavirus vẫn đang hoành hành và không ai có thể dự đoán được kết quả cuối cùng, thì thực tế là Việt Nam so với nhiều quốc gia khác đã đạt được nhiều kết quả so với nhiều quốc gia khác. Người nước ngoài, có thể là khách du lịch hoặc người nước ngoài, phải làm việc để hỗ trợ nỗ lực tập thể này như những vị khách đáng kính của Việt Nam.
Trong cuốn sách “Vietnam North: A First-Hand Report” viết năm 1966, nhà báo nổi tiếng người Úc Wilfred Burchett ca ngợi sự tài giỏi của các y bác sĩ người Việt Nam khi dũng cảm đương đầu với các khó khăn về y tế và phẫu thuật – một đất nước đã gồng mình vượt qua chiến tranh, vượt qua những cuộc ném bom tàn khốc này và cả những di chứng nặng nề cho những người may mắn sống sót.
Dựa trên kinh nghiệm gần hai thập kỷ rưỡi của tôi về Việt Nam, VN rất đúng với câu Thành ngữ mà họ nói “Thất bại là mẹ thành công”. Trong khi năm 1966 là thời gian của chiến tranh, cấm vận, thiếu thốn và đau khổ, năm 2020 VN lại là một trong những nền kinh tế chưa từng có và tiếp cận với kiến thức, kinh nghiệm và tài nguyên. Chỉ nghĩ thôi cũng có thể tưởng tượng những gì Việt Nam có thể đạt được trong thời kỳ hậu COVID-19. Có lẽ tinh thần hợp tác gắn liền với chủ nghĩa tập thể là một lớp khiên bạc trong đại dịch COVID-19 và có thể được tận dụng để giải quyết các vấn đề xã hội và tồn tại cấp bách khác như ô nhiễm.
Một khi cuộc chiến chống lại coronavirus giành được chiến thắng, Việt Nam có thể lợi dụng tốt tinh thần này để vượt qua nhiều thách thức đáng ngại khác vì lợi ích của cả quốc gia và thế giới. Việt Nam sẽ là một điển hình cung cấp nhiều bài học kinh nghiệm cho các quốc gia khác noi theo và học hỏi.
Đăng Quang