Covid-19: Mỹ khởi động Kế hoạch tuyệt mật, uỷ quyền điều hành đất nước cho lớp dự bị

Ngay cả khi Tổng thống Donald Trump khẳng định ông âm tính với virus corona chủng mới (SARS-CoV-2), đại dịch Covid-19 vẫn làm gia tăng nỗi lo về việc hàng loạt quan chức Mỹ bị nhiễm, khiến nhánh hành pháp hay thậm chí quốc hội và Tòa án Tối cao tê liệt.

Người dân đeo khẩu trang đi bộ trong công viên Prospect ở khu Brooklyn, TP New York hôm 22-3 Ảnh: REUTERS

Trong trường hợp đó, Washington buộc phải triển khai các kế hoạch tuyệt mật đã được chuẩn bị từ sau sự kiện khủng bố ngày 11-9-2001 để bảo đảm chính phủ tiếp tục hoạt động.

Theo tạp chí Newsweek, các kế hoạch này bao gồm sơ tán Washington và ủy quyền điều hành đất nước cho các quan chức bậc cao thứ hai ở những địa điểm hẻo lánh.

Tuy nhiên, một quan chức cấp cao giấu tên khẳng định Covid-19 là “một vùng lãnh thổ mới”, nơi mà ngay cả bản thân quân đội Mỹ cũng không bảo đảm được sức mạnh. Trong quá khứ, gần như mọi tình huống giả lập liên quan đến sự chuẩn bị khẩn cấp của Mỹ đều có yếu tố trợ giúp dân sự và quân sự từ bên ngoài. Nhưng với Covid-19, quan chức nêu trên dự báo: “Trong trường hợp tồi tệ nhất, có thể sẽ chẳng có sự trợ giúp đến từ bên ngoài”. Theo ông này, trong số kịch bản thảm họa liên quan đến Covid-19 có rủi ro bạo lực diện rộng vì thiếu thốn lương thực và điều này đang buộc các nhà hoạch định xem xét lại “những tình huống bất thường”.

Theo các tài liệu mới, 3 kế hoạch chi tiết nhất – được đặt tên Octagon, Feejack và Zodiac – là những luật ngầm có thể phá vỡ các quy định hiến pháp thông thường để bảo đảm chính phủ kế vị được ủy quyền hoạt động trong khi giới chỉ huy quân sự triển khai khắp cả nước. Ba kế hoạch này kêu gọi các đơn vị quân sự ở thủ đô Washington cùng các bang Bắc Carolina và Maryland lập lại trật tự trong trường hợp chính phủ tê liệt toàn diện.

Tính đến ngày 22-3, Tổng thống Donald Trump đã ban bố tình trạng thảm họa tại 3 bang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất vì Covid-19 là Washington, Califorina và New York. Trong đó, bang New York có hơn 15.000 ca nhiễm, chiếm gần 50% tổng số ca nhiễm tại Mỹ. Thống đốc bang New York, ông Andrew Cuomo, cùng ngày nhận định khoảng 40%-80% cư dân bang này có thể bị nhiễm virus.

Hiện thời, giới chức tại ít nhất 8 bang của Mỹ đã yêu cầu hàng triệu cư dân ở nhà. Thống đốc bang Ohio, ông Mike DeWine, hôm 22-3 thông báo lệnh ở nhà toàn bang. Theo ông DeWine, mệnh lệnh này chính thức có hiệu lực vào lúc 23 giờ 59 phút ngày 23-3 (giờ địa phương) và được duy trì đến ít nhất ngày 6-4, khi chính quyền của ông đánh giá lại tình hình.

Động thái tương tự cũng được thực hiện ở các bang Louisiana, Delaware, New York, Illinois, Connecticut và New Jersey. Mỗi bang có những ngoại lệ khác nhau về việc đi lại, chẳng hạn đến cửa hàng tạp hóa, nhà thuốc hay các cơ sở chăm sóc sức khỏe…